assignments for 02.03.2022

1. When I  (look) out of the window, I  (see) John.

When I looked out of the window, I saw John.
2.  you ever  (play) the piano since you left school?

Have you ever play the piano since you left school?
3. I  (not see) him for two days.

I haven’t seen him for two days.
4. When he  (try) to open the door, he  (drop) his key.

When he tried to open the door, he dropped his key.
5. They  (live) in this house since 1987.

They have been living in this house since 1987.
6. My father  (wash) his car while my mother and I  (prepare) dinner.

My father was washing his car while my mother and I were preparing dinner.
7.  you  (meet) her yesterday?

Did you meet her yesterday?
8. Mary  (be) in London for three days.

Mary has been in London for three days.
9. The headmaster  (enter) the classroom when they  (write) their exams.

The headmaster entered the classroom when they were writing their exams.
10. He  (buy) a new car last week.

He bought a new car last week.
11. I think that they  (arrive) tomorrow morning.

I think that they will arrive tomorrow morning.
12. Last Wednesday they  (play) chess after they  (do) their homework.

When he  (arrive), we  (have) dinner.

When he arrived we were having dinner.
2.  he  (already arrive) in Los Angeles?

Has he already arrived in Los Angeles?
3. I  (not see) him for two days.

I haven’t seen him for two days.
4. Father  (smoke) his pipe while mother  (prepare) the tea.

Father was smoking his pipe while mother was preparing the tea.
5. She  (already do) the washing up.

She has already done the washing up.
6. Look! It  (snow) now.

Look! It’s snowing now.
7. She  (have) a motorcycle accident last winter.

She had a motorcycle accident last winter.
8. Last night I  (read) a book when suddenly I  (hear) a scream.

Last night I was reading a book when suddenly I heard a scream.
9. Carol  (already start) her new job.

Carol has already started her new job.
10. Last week my rabbit  (run) away, and I  (not find) it yet.

Last week my rabbit ran away, and I haven’t found it yet.
11. The teacher  (write) sentences on the board while the children  (fill) the words in the text.

The teacher was writing sentences on the board while the children were filling the words in the text.
12. Water  (boil) at 100 degrees Celsius.

Water boils at 100 degrees Celsius.
13. What  Peter  (do) at the moment? He  (have) a bath.

What Peter is doing at the moment? He’s taking a bath.
14. I  (go) to the theatre yesterday evening.

Հալոգեններ

Հալոգենների ընդհանուր բնութագիրը:

Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգի VIIA խմբի տարրերը (ֆտոր` F, քլոր` CI, բրոմ` Br, յոդ` I) անվանվում են հալոգեններ: Հալոգենների խմբին է պատկանում նաև ռադիոակտիվ աստատ` At տարրը, որի քանակը երկրակեղևում անչափ փոքր է: Նրա հատկությունների վերաբերյալ մեզ շատ քիչ բան է հայտնի, և այն չենք դիտարկելու:

Հալոգենների ատոմներն արտաքին էլեկտրոնային շերտում պարունակում են 7-ական էլեկտրոն՝ 

արտաքին շերտի էլեկտրոնային բանաձևն է ns2np5

   Հալոգենների արտաքին էլեկտրոնային շերտի կառուցվածքը

Հալոգենների ատոմներին միայն մեկ էլեկտրոն է պակասում` համապատասխան պարբերությունը եզրափակող իներտ գազի ատոմի ns2np6 էլեկտրոնային կառուցվածքը ստանալու համար: Քիմիական միացություն առաջացնելիս հալոգենների ատոմներն ընդունակ են հեշտությամբ միացնելու մեկ էլեկտրոն, և այդ պատճառով հալոգենների ատոմների առավել բնութագրական օքսիդացման աստիճանը  –1 է: Մասնավորապես մետաղի հետ փոխազդելիս հալոգենի ատոմը նրանից մեկ էլեկտրոն է վերցնում և փոխարկվում 1– լիցքով իոնի: Հալոգենի և մետաղի ատոմների միջև ծագում է իոնային կապ, և առաջանում է աղ: Այստեղից էլ ծագել է ենթախմբի «հալոգեններ» ընդհանուր անվանումը` «աղածիններ» (hունարեն թարգմանությամբ halos` աղ, genos` ծնող):

Հալոգենների քիմիական ակտիվությունը բավականին մեծ է, որի պատճառով բնության մեջ ազատ վիճակում չեն հանդիպում:

Քլոր պարունակող հանքանյութերն են հալիտը (քարաղ)՝ NaCI, սիլվինը` KCI, սիլվինիտը` NaCI⋅KCI, կառնալիտը՝ NaCl⋅MgCl2⋅6H2O

            Հալիտ                                                  Սիլվին

          Սիլվինիտ                                            Կառնալիտ

Ֆտոր պարունակող հանքանյութերն են ֆտորապատիտները` Ca3(PO4)⋅CaF22 և պլավիկյան սպաթը` CaF2

          Ֆտորապատիտ                                 Պլավիկյան սպաթ

Բրոմը և յոդը սեփական հանքանյութեր չեն առաջացնում: Քլորի հանքանյութերը պարունակում են քիչ քանակներով բրոմ և յոդ: Այդ տարրերի աղբյուրներ են որոշ «դառը» լճեր, օրինակ` Ղրիմի աղային լիճը և Կասպից ծովի Կարա Բողազ Գյոլ ծոցը:

Յոդի միացություններ առկա են նաև նավթահորային ջրերում և ծովային ջրիմուռներում:

                   Ծովայի ջրիմուռ լամինարիա

Թեմա 7. Տիգրան

Թեմա 7. Տիգրան Մեծի տերության անկումը.
ա/ Հռոմեա-հայկական պատերազմը
բ/ Արտաշատի պայմանագիրը /բանավոր, էջ 108-109, նաև այլ աղբյուրներ/․

Ք․ա․ 71թ․ Պոնտոսի արքա Միհրդատ Վեցերորդը պարտվեց հռոմի դեմ մղված պատերազմում և փախավ Հայաստան։ Նրան հետապնդող զորավար Լուկուլլոսը չհանդգնեց անցնել սահմանը, այլ պատվիրակներ ուղարկեց՝ պահանջելով հանձնել Հռոմի ոխերիմ թշնամուն։ Տիգրան Մեծը, սակայն մերժեց հռոմեցիներին և չհանձնեց իր դաշնակցին ու բարեկամին։

Տիգրանակերտի ճակատամարտ, ռազմական ընդհարում հռոմեական զորքերի և հայկական կայազորի միջև։ Տեղի է ունեցել մ.թ.ա. 69 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Հայաստանի մայրաքաղաք Տիգրանակերտի մոտ։ Պոնտոսում հռոմեական տիրապետությունը տապալելու և իր դաշնակից Միհրդատ VI Եվպատորին գահին վերականգնելու նպատակով Հայոց թագավոր Տիգրան Բ Մեծընախապատրաստվել է երկու ուղղությամբ մտնել Ասիա հռոմեական մարզը և վճռական ճակատամարտ տալ Եփեսոսի մոտ։ Սակայն, կանխելով Տիգրան Բ Մեծի հարձակումը, մ.թ.ա. 69թվականի գարնանը հռոմեական 40 հազարանոց բանակը Լուկուլլոսի հրամանատարությամբԿապադովկիայի վրայով ներխուժել է Հայաստան և պաշարել է Տիգրանակերտը։

Արածանիի ճակատամարտ, տեղի է ունեցել հայկական և հռոմեական զորքերի միջև, Արածանի գետի մոտ։ Մ.թ.ա. 69-ի Տիգրանակերտի ճակատամարտում հռոմեական զորավոր Լուկուլլոսը, չկարողանալով վերջնականապես ընկճել հայկական բանակին, նահանջեց հարավ և վերահաս ձմռանը բանակեց Տիգրան Բ Մեծի դեմ ապստամբած Կորդուք գավառում։ Վճռական ճակատամարտ տալու մտադրությամբ, մ.թ.ա. 68-ի գարնանը Լուկուլլոսն անցավ Հայկական Տավրոսի լեռները և վերսկսեց պատերազմը։ Հայկական բանակը խույս տվեց դաշտային ճակատամարտից՝ միաժամանակ հանկարծակի հակագրոհներով ու լեռնային փոքր կռիվներով խափանելով հակառակորդի մատակարարումը սնունդով ու ջրով։ Հայկական զորքը բաժանված էր երկու մասի. այրուձին գլխավորում էր Տիգրան Բ Մեծը, հետևազորը՝ Միհրդատ VIՊոնտացին։ Հռոմեական զորքը պահվում էր հայկական հետևազորի և հեծելազորի արանքում, որոնցից մեկը մշտապես սպառնում էր նրան թիկունքից։ Լուկուլլոսի բանակը ավելին քան երեք ամիս դեգերեց Տավրոսի լեռների և Արածանիի միջև ընկած տարածություններում։ Հռոմեական լեգեոնները սեպտեմբերի կեսին փորձեցին անցնել Արածանին և շարժվել դեպի Արտաշատ մայրաքաղաքը, հայկական զորքին ճակատամարտի մեջ քաշել՝ իրենց համար ձեռնտու վայրում։ Սակայն հայկական հեծելազորը, Տիգրան Բ Մեծի առաջնորդությամբ, արագ երթով Արածանիի գետանցի մոտ կանխեց հռոմեացիների առաջխաղացումը։

Ըստ Արտաշատի պայմանագրի Տիգրանը հրաժարվեց Եփրատից արևմուտք ընկած նվաճումներից, իսկ Պարթևստանը Հռոմին վերադրձրեց, իրեն գրավված տարածքները։ Բայց ամենակարևորն այն էր, որ Տիգրաը թեև հրաժարվեց բոլոր արտաքին նվաճումներից, բայց պահպնեց բուն հայկական տրածքները: Բացի այս, Արտաշատի պայմանագրով Հայաստանը դարձավ Հռոմի դաշնակիցն ու բարեկամը: Սա նշանակում էր, որ պատերազի ժամաակ Հռոմը Հայաստանին պետք է աջակցեր

урок 13

Домашнее задание:

Упражнение 1. 

Запишите прилагательные, вставляя -н- или -нн-. Образуйте от них наречия.

Дисциплинирова…ый, ветре…ый, време…ный, тума…ый, открове…ый, дружелюб…ый, мужеств…ый, вниматель…ый, удивле…ый.

дисциплинированный, ветреный, временный, туманный, откровенный, дружелюбный, мужественный, внимательный, удивлённый, дисциплинированно ветрено, туманно, временно, откровенно, дружелюбно, мужественно, внимательно, удивлённо

Упражнение 2. 

Превратите Н в НН при помощи зависимых слов.

Образец: жареная рыба – жаренная на сковородке рыба

Мощеная дорога, плетеная шляпа, мороженые ягоды, крашеные стены, беленый потолок, соленый огурец.

вымощенная камнями дорога, плетенная из ивы шляпа, плетенная из ивы шляпа, крашенные кистью стены, беленный известью  потолок, засоленный с укропом огурец

Упражнение 3. 

Раскройте скобки и вставьте, где нужно Н или НН, а также другие пропущенные буквы.

Девочка смуще_о улыбнулась.2) Танцовщица двигалась грациоз_о, медле_о, изящ_о. 3) Как только гости разошлись, сразу стало как(то) пусты_о. 4) Зрители стали хлопать преждевреме_о. 5) Мужчине плакать (не)прилич_о. 6) Любил я тай_о. 7) Хвалу приемли равнодуш_о. 8) Напрас_о пророка о тени он просит. 9) И медле_о жгли их до утра огнем. 10) Он отнесся к нам благоскло_о. 11) И многие годы (не) слыша_о прошли.12) Она выглядит роскош_о.13) Все вокруг было очень таинстве_о. 14) Тоску изгнанья мы делили друж_о. 15) Но веч_о любить (не)возмо_о.  16) Есть речи – значенье тем_о иль ничтож_о, но им без волненья внимать (не)возмож_о. 17) Она смотрела на меня изумле_о. 18) Я заходил постоя_о в аптеку. 19) Нельзя рассказывать моното_о.

1)Девочка смущенно улыбнулась.2) Танцовщица двигалась грациозно, медленно, изящно. 3) Как только гости разошлись, сразу стало как-то пустынно. 4) Зрители стали хлопать преждевременно. 5) Мужчине плакать неприлично. 6) Любил я тайно. 7) Хвалу приемли равнодушно. 8) Напрасно пророка о тени он просит. 9) И медленно жгли их до утра огнем. 10) Он отнесся к нам благосклонно. 11) И многие годы не слышно прошли.12) Она выглядит раскошно.13) Все вокруг было очень таинственно. 14) Тоску изгнанья мы делили дружно. 15) Но вечно любить невозможно. 16) Есть речи – значенье темно иль ничтожно, но им без волненья внимать невозможно. 17) Она смотрела на меня изумленно. 18) Я заходил постоянно в аптеку. 19) Нельзя рассказывать монотонно.